ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΟΦΘΑΛΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΟΦΘΑΛΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Οι οφθαλμικές διαταραχές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι αρκετές και δυστυχώς υπάρχει η τάση να υποβαθμίζονται συχνά τόσο από τις γυναίκες όσο και από τους γιατρούς. Οι διαταραχές αυτές μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:

• • Οφθαλμικές διαταραχές που έχουν σχέση με τις ορμονικές και άλλες μεταβολές στη φυσιολογία της εγκύου
  • Ειδικές καταστάσεις που εμφανίζονται αποκλειστικά στην εγκυμοσύνη
  • Προϋπάρχουσες παθήσεις των ματιών που επηρεάζονται από την εγκυμοσύνη

Ας δούμε λοιπόν ανά κατηγορία τα σημαντικότερα οφθαλμικά προβλήματα στην εγκυμοσύνη.

ΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΟΥ

• • Αύξηση του πάχους και της καμπυλότητας του κερατοειδούς με αποτέλεσμα την προσωρινή συνήθως μεταβολή στη διάθλαση (μυωπία, αστιγματισμός).
  • Υπαισθησία του κερατοειδούς και μεταβολές στην έκκριση των δακρύων με αποτέλεσμα την εκδήλωση ή επιδείνωση της ξηροφθαλμίας και την δυσανεξία στους φακούς επαφής με συμπτώματα όπως φωτοφοβία, αίσθηση ξένου σώματος και θάμβος.
  • Μείωση της πίεσης των ματιών που επανέρχεται στα προ εγκυμοσύνης επίπεδα δύο μήνες μετά τον τοκετό.
  • Διαταραχές των βλεφάρων όπως χλόασμα του δέρματος, ευρυαγγείες και σπάνια βλεφαρόπτωση.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

• • Προεκλαμψία και εκλαμψία. Σύσπαση των αρτηριολίων του αμφιβληστροειδή, υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια, εξιδρώματα, αιμορραγίες, οίδημα στην ωχρά κηλίδα, οίδημα του οπτικού δίσκου, βλάβες στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν θολή όραση, φωτοψίες, σκοτώματα οπτικού πεδίου, διπλωπία, κεφαλαλγία κα. Σπανιότερα εμφανίζονται ορώδης αποκόλληση αγγειακές αποφράξεις του αμφιβληστροειδούς, ή οπτική νευρίτιδα , που θεωρούνται σοβαρότερες επιπλοκές.
  • Κεντρική ορώδης χοριοαμφιβληστροειδοπάθεια. Η εμφάνισή της στις γυναίκες σχετίζεται άμεσα με την εγκυμοσύνη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ελαφρά μείωση της οπτικής οξύτητας και μεταμορφοψία (δηλαδή παραμορφωτική όραση). Συνήθως η πάθηση υποχωρεί χωρίς αγωγή λίγους μήνες μετά τον τοκετό με την οπτική οξύτητα να επανέρχεται στα φυσιολογικά αφήνοντας μικρές μόνο διαταραχές στα οπτικά πεδία και ίσως μικρού βαθμού μεταμορφοψία.
  • Αγγειακές αποφράξεις στον αμφιβληστροειδή σχετιζόμενες με υπερπηκτικότητα ή εμβολή αμνιακού υγρού. Εδώ ανήκει τόσο η αμφιβληστροειδοπάθεια τύπου Purtscher, όσο και οι κλαδικές και κεντρικές αρτηριακές και φλεβικές και αρτηριακές αποφράξεις.
  • Καλοήθης ενδοκράνια υπέρταση ή ψευδοόγκος του εγκεφάλου. Φαίνεται πως εμφανίζεται συχνότερα κατά την κύηση και η αντιμετώπιση αποφασίζεται μετά από εκτίμηση της οπτικής οξύτητας και των οπτικών πεδίων.

ΠΡΟΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΤΙΩΝ

• Σακχαρώδης Διαβήτης – Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια. Είναι αποδεδειγμένο ότι η εγκυμοσύνη επιδεινώνει την διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια σε γυναίκες με ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη. Αντίθετα ο αρκετά συχνός διαβήτης της κύησης, σε γυναίκες χωρίς ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη, δεν φαίνεται να σχετίζεται με σοβαρές βλάβες στον αμφιβληστροειδή, έχουν όμως οι γυναίκες αυτές σημαντικά αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης διαβήτη στο μέλλον. Παράγοντες που συμβάλουν στην επιδείνωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας της εγκύου είναι η υπέρταση ή προεκλαμψία, η ελλιπής ρύθμιση των επιπέδων της γλυκόζης, η σοβαρότητα και η διάρκεια του σακχ. διαβήτη πριν την εγκυοσύνη, η απότομη επάνοδος των επιπέδων γλυκόζης στο φυσιολογικό, καθώς και παρουσία νεφροπάθειας και πρωτεϊνουρίας. Εφόσον η σοβαρότητα της αμφιβληστροειδοπάθειας είναι τέτοια που απειλούνται χρόνιες βλάβες στην όραση της εγκύου τότε η κλασική αντιμετώπιση με Laser είναι επιβεβλημένη.
• Αυτοάνοση Ραγοειδίτιδα. Η χρόνια μη μολυσματική αυτοάνοση φλεγμονή του εσωτερικού των ματιών όπως πχ στον Ερυθηματώδη Λύκο ή στο σύνδρομο Sjοgren, φαίνεται να βελτιώνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγω μεταβολών του ανοσοποιητικού συστήματος.
• Οφθαλμική Τοξοπλάσμωση. Η λανθάνουσα οφθαλμική τοξοπλάσμωση είναι δυνατόν να αναζωπυρωθεί κατά τη διάρκεια της κύησης.
• Υψηλή εκφυλιστικού τύπου μυωπία. Η παρουσία ρωγμών και εκφυλιστικών αλλοιώσεων στον αμφιβληστροειδή χρειάζεται στενή παρακολούθηση και αντιμετώπιση ιδιαίτερα σε γυναίκες που προορίζονται για φυσιολογικό τοκετό παρότι οι πιο πρόσφατες έρευνες δεν συμμερίζονται την ανησυχία των παλαιότερων οφθαλμιάτρων.

Ο πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος κρίνεται επιβεβλημένος σε κάθε εγκυμονούσα γυναίκα και ιδιαίτερα σε όσες παρουσιάζουν υπέρταση, προεκλαμψία, διαβήτη, νεφροπάθεια, αυτοάνοσα νοσήματα, χρήση φακών επαφής, υψηλή μυωπία, ιστορικό οφθαλμικών παθήσεων ή συμπτώματα που αφορούν στην όραση ακόμη και χωρίς ιστορικό κάποιας οφθαλμικής πάθησης.