Η αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας που παλαιότερα ονομαζόταν οπισθοφακική ινοπλασία είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από παθολογική αγγείωση του αμφιβληστροειδή των προώρων και των ελλειποβαρών νεογνών.

Κάθε νεογνό που γεννήθηκε μετά από κύηση μικρότερη των 36 εβδομάδων, με βάρος μικρότερο των 2000gr και ιδιαίτερα εφόσον  έχει μπεί σε θερμοκοιτίδα με οξυγόνο πρέπει να εξετάζεται από ειδικό οφθαλμίατρο πριν την έξοδο από το νοσοκομείο με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση της αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότητας.


Η αγγείωση του αμφιβληστροειδή ολοκληρώνεται μεταξύ 36ης και 40ης εβδομάδας της κύησης. Μέχρι την τελική διαμόρφωση του αγγειακού δικτύου, παράγοντες όπως η συμπληρωματική χορήγηση οξυγόνου σε υψηλές συγκεντρώσεις, η υποξαιμία, η υπερκαπνία, το ελαττωμένο βάρος, μεταγγίσεις, συνοδές παθήσεις κα, μπορούν να αναστείλουν την περαιτέρω αγγειογένεση με αποτέλεσμα την έλλειψη αγγείων στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδή. Η έλλειψη αγγείωσης μπορεί να οδηγήσει σε ανώμαλη ανάπτυξη νεοαγγείων και ινώδους συνδετικού ιστού που είναι πιθανό να οδηγήσουν ακόμα και σε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.

Οι ελαφρές μορφές της νόσου υποστρέφουν μόνες τους, γι’αυτό χρειάζεται απλά παρακολούθηση οφθαλμοσκοπικά μέχρι την πλήρη αγγείωση του αμφιβληστροειδή. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις που εμφανίζονται έλξεις  στον βυθό και απειλείται αποκόλληση, τότε επεμβαίνουμε χειρουργικά με laser φωτοπηξία ή κρυοπηξία. Αν παρόλα αυτά εμφανιστεί αποκόλληση, τότε αυτή αντιμετωπίζεται χειρουργικά με σκληρική πρόωση, βιτρεκτομή ή και τα δύο.

Σήμερα με την πρόοδο που παρουσιάζεται στη νεογνολογία μπορούν να επιζήσουν ιδιαίτερα πρόωρα νεογνά και μάλιστα με πολύ χαμηλό βάρος. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότητας. Στις σύγχρονες μονάδες προώρων ωστόσο η χορήγηση επιφανειοδραστικού παράγοντα και ο περιορισμός της διάρκειας και της τάσης του χορηγούμενου οξυγόνου ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.

Παιδιά που νόσησαν από αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας παρουσιάζουν μεγαλύτερη επίπτωση μυωπίας, στραβισμού, αμβλυωπίας, καταρράκτη, έλξης της ωχράς, γλαυκώματος και αποκόλλησης.