ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ – ΓΛΑΥΚΩΜΑ
Ο όρος Γλαύκωμα περιλαμβάνει μια ομάδα παθήσεων με κοινά χαρακτηριστικά: α)την υψηλή ενδοφθάλμια πίεση, β)την ατροφία του οπτικού νεύρου και γ)τα ελλείμματα στα οπτικά πεδία. Η ύπαρξη μόνο υψηλής πίεσης δεν σημαίνει απαραίτητα και γλαύκωμα αν δεν συντρέχουν και άλλες προϋποθέσεις. Από τις πολλές μορφές γλαυκώματος συχνότερη είναι το «Πρωτοπαθές Γλαύκωμα Ανοιχτής Γωνίας» ή αλλιώς «Χρόνιο Απλό Γλαύκωμα», το οποίο κάνει την εμφάνισή του συνήθως μετά τα 50 έτη.
Το Γλαύκωμα είναι πάθηση ασυμπτωματική. Δεν παρουσιάζεται πόνος ακόμα και όταν η πίεση φθάνει στο 30 ή και στο 40, ενώ ακόμα και πριν το τελικό στάδιο διατηρείται η κεντρική όραση και έτσι παρά την ατροφία του οπτικού νεύρου και τη στένωση των οπτικών πεδίων ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται κάποιο πρόβλημα. Η τελική κατάληξη δυστυχώς, αν δεν τεθεί έγκαιρα η διάγνωση και η κατάλληλη αγωγή, είναι η απώλεια της όρασης.
Το Χρόνιο Απλό Γλαύκωμα μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε ενήλικο άτομο ηλικίας συνήθως άνω των 50. Έχει όμως μεγαλύτερη προτίμηση σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος, στους μύωπες, στους διαβητικούς και σε άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα.
ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ?
-
- Τονομέτρηση – μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Αποτελεί βασική εξέταση ρουτίνας για της εντόπιση ατόμων που είναι υποψήφια να πάσχουν ή να κινδυνεύουν από γλαύκωμα. Εφόσον η μέτρηση γίνεται με το κλασικό τονόμετρο επιπέδωσης πρέπει να συνοδεύεται και με παχυμετρία κερατοειδούς.
- Βυθοσκόπηση της κεφαλής του οπτικού νεύρου. Η εξέταση αυτή, η οποία είναι σχετικά απλή και γίνεται χωρίς χρήση σταγόνων, επιτρέπει στον οφθαλμίατρο να έχει μια αδρή εικόνα για την βαρύτητα και την εξέλιξη της πάθησης.
- Ψηφιακή φωτογράφηση της κεφαλής του οπτικού νεύρου. Δίνει τη δυνατότητα πιο ασφαλούς παρακολούθησης της εξέλιξης της πορείας της νόσου.
- Γωνιοσκοπία για τη διάγνωση του γλαυκώματος κλειστής γωνίας.
- Οπτικά Πεδία (αυτόματη περιμετρία). Η καταγραφή γλαυκωματικών βλαβών στα οπτικά πεδία σφραγίζει τη διάγνωση του γλαυκώματος, καθορίζει τη βαρύτητα της πάθησης και μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την εξέλιξή της.
- Ανάλυση της κεφαλής του οπτικού νεύρου με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT). Η πλέον σύγχρονη μέθοδος πρώιμης διάγνωσης και παρακολούθησης του γλαυκώματος. Η συσκευή μας επιτρέπει να ανιχνεύσουμε το πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών, τη μορφολογία με τρισδιάστατη απεικόνιση της οπτικής θηλής καθώς και την ανάλυση της στιβάδας των γαγγλιακών κυττάρων του αμφιβληστροειδή. Όλες αυτές οι πληροφορίες μας καθοδηγούν τόσο στην απόφαση έγκαιρης έναρξης θεραπείας ή αλλαγή της ήδη υπάρχουσας, όσο και στην απόφαση χρήσης ή μη επεμβατικής μεθόδου.
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΓΛΑΥΚΩΜΑ?
Το σημαντικότερο στην αντιμετώπιση του Γλαυκώματος είναι η έγκαιρη διάγνωση! Οι βλάβες στο οπτικό νεύρο εξαιτίας του γλαυκώματος είναι μη αναστρέψιμες! Τα σύγχρονα αντιγλαυκωματικά κολλύρια παρέχουν τη δυνατότητα ελέγχου της πίεσης στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών. Με τον τρόπο αυτό εμποδίζεται η δημιουργία νέων βλαβών, δεν αποκαθίστανται όμως οι ήδη υπάρχουσες. Όση σημασία έχει η τακτική μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης άλλη τόση έχει και ο περιοδικός έλεγχος των Οπτικών Πεδίων και η ανάλυση με οπτικό τομογράφο της κεφαλής του οπτικού νεύρου. Με τις εξετάσεις αυτές έχουμε σαφή εικόνα για το πόσο προχωρημένη είναι η πάθηση καθώς και για το εάν και με ποια ταχύτητα εξελίσσεται, αποτελώντας τον οδηγό για τη τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής ή για την ανάγκη επεμβάσεως.
Ο γλαυκωματικός ασθενής πρέπει να γνωρίζει ότι η πάθησή του δεν έχει οριστική ίαση, ελέγχεται όμως με τη κατάλληλη αγωγή. Επομένως θα βρίσκεται εφ’όρου ζωής υπό τακτική παρακολούθηση.
Πρέπει:
- Να λαμβάνει καθημερινά και ανελλιπώς το ή τα κολλύριά του σύμφωνα με τις οδηγίες του οφθαλμιάτρου. Σε περίπτωση που δύο ή περισσότερα κολλύρια πρέπει να ληφθούν πχ το βράδυ, αφήνει να μεσολαβήσει διάστημα 15 λεπτών τουλάχιστον.
- Αφού ρυθμιστεί η πίεση και ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης, να ελέγχει τη πίεσή του κάθε μήνα ή κάθε δίμηνο. Ταυτόχρονα γίνεται και βυθοσκοπικός έλεγχος του οπτικού νεύρου.
- Τα Οπτικά Πεδία και η ανάλυση με οπτικό τομογράφο της κεφαλής του οπτικού νεύρου, μετά την αρχική φάση της διάγνωσης και ανάλογα με τη σοβαρότητα, να ελέγχονται κάθε 6 μήνες ή κάθε χρόνο.
Κ. ΣΥΝΔΙΚΑΚΗΣ