Η χειρουργική αντιμετώπιση του γλαυκώματος αποφασίζεται όταν η βλάβη του οπτικού νεύρου επιδεινώνεται παρότι ο ασθενής λαμβάνει τη μέγιστη ανεκτή φαρμακευτική αγωγή. Κύριος στόχος της κάθε αντιγλαυκωματικής επέμβασης είναι η ελάττωση της ενδοφθάλμιας πίεσης ώστε να διατηρηθεί η μακροχρόνια λειτουργία του οπτικόυ νεύρου.
- Argon Laser Τραμπεκουλοπλαστική (ALT)
Πρόκειται για εφαρμογή 100 βολών laser κατάλληλης ισχύος και μεγέθους στο όριο πρόσθιου-οπίσθιου ηθμού στο σύνολο της περιφέρειας των 360ο . Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται ειδικός φακός (τρικατοπτρικός Goldman) και η θεραπεία χωρίζεται σε δύο συνεδρίες των 180ο .
Η μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης που επιτυγχάνεται είναι της τάξεως των 7-10mmHg . Η ALT έχει καλά αποτελέσματα στο χρόνιο γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, στο χρωστικό και στο ψευδοαποφολιδωτικό γλαύκωμα.
Στην τεχνική αυτή χρησιμοποιείται Q-swiched 532 Nd: YAG Laser οι βολές του οποίου καταευθύνονται στα χρωστικά κύτταρα του ηθμού. Οι βραχείας διάρκειας εκλεκτικές βολές επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα χωρίς την πρόκληση θερμικών βλαβών στον ηθμοειδικό ιστό, γεγονός που μας επιτρέπει να επαναλάβουμε την θεραπεία μέχρι και δύο φορές το χρόνο.
- Τραμπεκουλεκτομή
Η τραμπεκουλεκτομή αποτελεί την κυρίαρχη χειρουργική τεχνική στο γλαύκωμα, καθώς είναι η πιο δοκιμασμένη και πιο αποτελεσματική από όλες τις αντιγλαυκωματικές επεμβάσεις.
Στην τραμπεκουλεκτομή μέσω μικρής ολικού πάχους σκληρεκτομής καλυπτόμενης από σκληρικό κρημνό, δημιουργείται δίοδος επικοινωνίας μεταξύ προσθίου θαλάμου και χώρου κάτω από τον επιπεφυκότα για την αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού. Ο χώρος κάτω από τον επιπεφυκότα που αποχετεύει το υδατοειδές υγρό σχηματίζει τη λεγόμενη Διηθητική Φυσαλίδα.
Ο έλεγχος του ρυθμού αποχέτευσης επιτυγχάνεται είτε με αφαίρεση ραμμάτων μετεγχειρητικά είτε με τη χρήση αντιμεταβολιτών (5-FU ή Mitomycine-C) διεγχειρητικά ή μετεγχειρητικά.
- Ένθεση Βαλβίδων Γλαυκώματος
Οι βαλβίδες γλαυκώματος είναι εμφυτεύματα από ακρυλικό ή σιλικόνη που τοποθετούνται επισκληρικά μεταξύ των ορθών μυών στον ισημερινό του βολβού. Το σώμα της βαλβίδας αποτελεί «ρεζερβουάρ» που υποδέχεται υδατοειδές υγρό μέσω ενός σωληνίσκου από τον πρόσθιο θάλαμο το οποίο ωθεί προς αποχέτευση στον χώρο υπό τον επιπεφυκότα.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι βαλβίδων : Molteno, Ahmed, Baerveldt, Krupin, με την βαλβίδα Ahmed να τυγχάνει ευρύτερης κλινικής εφαρμογής.
Η χρήση των βαλβίδων βρίσκει εφαρμογή στα δευτεροπαθή, πολυχειρουργημένα και δύσκολα γλαυκώματα καθώς και σε πολλές περιπτώσεις βρεφικού/παιδικού γλαυκώματος.
Ιδιαίτερης σχεδίασης μικροσυσκευή αποχέτευσης αποτελεί η βαλβίδα EX-Press που όμως χρησιμοποιείται ως εναλλακτική λύση της κλασικής τραμπεκουλεκτομής.
Με τις τεχνικές αυτές επιτυγχάνεται η δημιουργία διηθητικής φυσαλίδας χωρίς ολικού πάχους εκτομή του σκληρού και είσοδο στον πρόσθιο θάλαμο, με το πλεονέκτημα της μειωμένης εμφάνισης μετεγχειρητικών επιπλοκών κυρίως υποτονίας και αθαλαμίας. Συχνά χρησιμοποιούνται διάφορα μοσχεύματα (Aqua flow, SK-gel, T-Flux) ή αντιμεταβολίτες για τη λειτουργική διατήρηση του χώρου απορροής.